कोण होती मुंबईची “लेडी डॉन” गंगुबाई काठियावाडी?

आपल्या भारत देशात अशा अनेक कथा आणि किस्से आहेत जे लोकांसमोर येऊ शकत नाहीत. कारण त्यांची दर्दभरी कहाणी जगासमोर येऊन त्यांच्या जीवनाचा धडा बनू शकेल असे कोणतेही माध्यम त्यांना सापडत नाही. आजपर्यंत कोणीही ऐकली नसेल अशी कथा बॉलिवूडच्या मोठ्या पडद्यावर पाहायला मिळणार आहे. एक स्त्री जिने आपल्या आयुष्यात खूप दयनीय अवस्था पाहिली आणि वेश्या म्हणून प्रसिद्ध झाली. त्या पात्राचे नाव आहे गंगुबाई काठियावाडी, ज्याबद्दल आपण आज सविस्तर जाणून घेणार आहोत.

कोण होती गंगुबाई काठियावाडी?

गंगूबाई काठियावाडी या गुजरातमधील प्रतिष्ठित कुटुंबातील एकुलत्या एक कन्या होत्या. ज्याच्या नंतरच्या जीवनातील कठीण परिस्थितीने त्याला गुन्हेगार, डॉन, वेश्या, व्यावसायिक महिला बनवले. असे म्हटले जाते की गंगूबाई ही पहिली महिला होती जी 60 च्या दशकात डॉनसारखे जगली आणि कोणीही तिच्याशी गोंधळ करण्यापूर्वी शंभर वेळा विचार केला. ती एक वेश्यांची कोठडी चालवायची ज्याच्या देशभरात अनेक शाखा होत्या.

गंगुबाई काठियावाडी प्रारंभिक जीवन

गंगूबाईंचा जन्म गुजरातमधील काठियावाड येथे झाला. गंगूबाईंचे कुटुंबीय अत्यंत प्रतिष्ठित कुटुंबातील होते. ज्यांनी वाचन-लेखन करून मुली वाढवण्यावर विश्वास ठेवला. गंगूबाई ही त्यांच्या कुटुंबातील एकुलती एक मुलगी होती, जिला वाचून लिहून काहीतरी घडवायचे होते, पण गंगूबाईंना अभ्यासापेक्षा चित्रपटांमध्ये जास्त रस होता. गंगूबाईंचा जन्म १९३९ साली गुजरातमधील त्या कुटुंबात झाला. ती नेहमीच हिरोईन बनण्याचे स्वप्न पाहत असे आणि मुंबईला जाण्याचे बोलायचे.

गंगुबाई काठियावाडीचा विवाह

गंगूबाईच्या वडिलांकडे एक अकाउंटंट काम करत असे, त्यांचे नाव रमणिक होते. गुजरातमध्ये येण्यापूर्वी ते मुंबईत राहायचे. जेव्हा गंगूबाईला हे कळले तेव्हा तिला वाटले की तिला मुंबईला जाण्याचा मार्ग सापडला आहे. हळूहळू तिची रमणिकशी मैत्री झाली आणि मैत्रीचे रुपांतर प्रेमात झाले. वयाच्या 16 व्या वर्षी ती रमणिकसोबत घरातून पळून गेली आणि मंदिरात जाऊन लग्न केले.

गंगुबाई काठियावाडीचे लग्नानंतरचे आयुष्य

रमणिक आणि गंगूबाई दोघेही गुजरातमधून मुंबईत आले आणि तिथे एकत्र राहू लागले. लग्नानंतर काही दिवसाने तिच्या पतीने राहते घर 500 रुपयांना विकले व तिला 1 महिलेसोबत पाठवले व सांगितले की ही माझी मावशी आहे, मी आपल्या दोघांसाठी एक चांगले आणि नवीन घर शोधणार आहे, तोपर्यंत तू माझ्या मावशीकडे तिच्या घरी राहा. रमणने खोटे बोलून गंगूला कोठेवाल्याला ५०० रुपयांना विकले. गंगूबाईला माहित नव्हते, रमणिक तिला कोणाच्या ताब्यात देत आहे, ती मुंबईतील प्रसिद्ध ठिकाण कामाठीपुरा रेड लाईट एरियात घरकाम करणारी आहे.

कोठेवाली एका अत्यंत क्लेशदायक घटनेनंतर बांधली

मुंबईच्या रेड लाईट एरियातील कामाठीपुरा येथे गंगूबाई सर्वात अनोळखी होत्या, तेव्हा तिनेही आपल्या परिस्थितीशी तडजोड केली होती. तेव्हा तिथे शौकत खान नावाच्या एका निर्दयी बदमाशाने गंगूबाईसोबत जबरदस्ती केली आणि रात्रभर तिला अशा प्रकारे खाऊन टाकले की तिची अवस्था फारच वाईट झाली. त्यानंतर शौकतखान गंगूबाईला एकही पैसा न देता निघून गेला. त्यावेळी गंगूबाईची प्रकृती बिघडल्याने त्यांना तातडीने रुग्णालयात दाखल करण्यात आले. जेव्हा ती पूर्णपणे बरी झाली, तेव्हा तिने त्या माणसाबद्दल सर्व तपशील शोधण्याचा प्रयत्न केला. तेव्हा त्याला कळले की शौकत खान नावाचा माणूस प्रसिद्ध डॉन करीम लालासोबत काम करत असे.

करीम लाला यांच्याकडे जाऊन गंगूबाईंनी शौकतखानाचे ते कृत्य सांगितले. त्यानंतर करीम लाला यांने तिच्या रक्षणाची शपथ घेतली. गंगूभाईंवर झालेल्या अत्याचाराबद्दल करीम लाला यांनी शौकत खानला खूप कठोर शिक्षा दिली. गंगूबाईने करीम लालाला राखी बांधली आणि भाऊ बनवले. त्या दिवसापासून गंगूबाई कामाठीपुरा येथे डॉन म्हणून ओळखल्या जाऊ लागल्या. मुंबईतील लोक करीमलाला जितके घाबरत होते, तितकेच ते गंगूबाईलाही घाबरू लागले होते. हळूहळू ती लोकप्रिय होत गेली आणि तिने रेड लाईट एरियात काम करणाऱ्या वेश्यांसाठी अनेक सकारात्मक कामेही केली.

गंगूबाई म्हणाली की, मुंबईतील रेड लाईट एरियामध्ये काम करणाऱ्या महिला नसतील तर मुंबईतील महिलांना घराबाहेर पडणे कठीण होईल. गंगूबाई पूर्णपणे वेश्याव्यवसायात मग्न असतानाही तिने आपल्या सोबत एकाही स्त्रीला ठेवलं नाही जिला तिथं राहायला किंवा काम करावंसं वाटत नाही.

गंगुबाई काठियावाडी बद्दल काही मनोरंजक तथ्ये

गंगूबाईंचे पूर्ण नाव गंगा हरजीवनदास काठियावाडी असे होते. पुढे ती मुंबईच्या रेड लाईट एरियात गंगू म्हणून ओळखला जाऊ लागला.
तिच्या आयुष्यात तिच्यासोबत जे काही घडलं आणि ज्या प्रकारे तिला मुंबईचा डॉन करीम लाला बहीण बनवण्यात आलं, त्यामुळे तिच्या नावाचा समावेश मुंबईच्या माफिया क्वीन या पुस्तकात करण्यात आला आहे.
वेश्याव्यवसायांसोबतच त्यांनी मुंबईतील अनेक अनाथ मुलांसाठीही मोठी कामे केली.
मुंबईतील वेश्याविरुध्दच्या चळवळीत त्यांनी स्वतः वेश्यांचे नेतृत्व केले.
मुंबई डॉन करीम खानची बहीण असल्यामुळे तिला मुंबईची लेडी डॉन असेही संबोधले जात होते.

गंगुबाई काठियावाडी बायोपिक चित्रपट

गंगूबाईंच्या जीवनाची संपूर्ण कहाणी लवकरच बॉलिवूडच्या मोठ्या पडद्यावर दाखवण्यात येणार आहे. बॉलिवूडचे प्रसिद्ध दिग्दर्शक संजय लीला भन्साळी स्वतः या चित्रपटाचे दिग्दर्शन करत आहेत. या चित्रपटात आलिया भट्ट गंगूबाईच्या भूमिकेत दिसणार आहे. आलिया भट्टला या चित्रपटात काम करण्यासाठी काठियावाड भाषा देखील शिकवली जात आहे, ज्यामध्ये तिला रेड लाईट एरियातील घाणेरड्या घाणेरड्या शिव्याही शिकवल्या जाणार आहेत. या चित्रपटाच्या माध्यमातून एकीकडे गंगूबाईच्या आयुष्यातील दु:ख आणि तिचे धाडस दाखविले जात असतानाच मुंबईतील सध्याच्या रेड लाईट एरियाचे वास्तवही संजय लीला भन्साळी मोठ्या पडद्यावर आणणार आहेत. चित्रपटाचे कास्टिंग पूर्ण झाले असून, अजय देवगणही या चित्रपटात दिसणार आहे.

गंगुबाई काठियावाडी चित्रपटाची रिलीज डेट तारीख- 25 फेब्रुवारी 2022

OTT प्लॅटफॉर्मवर गंगुबाई काठियावाडी चित्रपट (ओटीटी मधील गंगुबाई काठियावाडी चित्रपट)

गंगूबाई काठियावाडी चित्रपटाचे डिजिटल हक्क झीकडे आहेत पण लोक हा चित्रपट नेटफ्लिक्स ओटीटी प्लॅटफॉर्मवर पाहू शकतात. मात्र, हा चित्रपट 25 फेब्रुवारीला थिएटरमध्ये प्रदर्शित होणार आहे.

गंगूबाई काठियावाडी चित्रपटावरून वाद, आलियावर गुन्हा दाखल

संजय लीला भन्साळी यांचा गंगूबाई काठियावाडी हा चित्रपट वादात सापडला आहे. गंगूबाई काठियावाडी यांचे पुत्र बापूजी रावजी शाह यांनी संजय लीला भन्साळी, आलिया भट्ट, भन्साळी प्रॉडक्शन, लेखक हुसेन जैदी आणि रिपोर्टर जैन बोरगिंग यांच्या विरोधात न्यायालयात खटला दाखल केला आहे. बापूजी राव जी सर जी म्हणतात की, चित्रपटाच्या कथेवर लिहिलेल्या पुस्तकात, त्यांचे जीवन एका वादग्रस्त आणि अधिक वैयक्तिक स्वरूपात चुकीचे चित्रित केले गेले आहे, आणि ते म्हणतात की पुस्तकाच्या पृष्ठ क्रमांक 50 वर 69 ते 69 पर्यंत सर्व प्रकारची माहिती आहे.