अर्थमंत्री निर्मला सीतारामन यांनी 2022-23 या आर्थिक वर्षाच्या अर्थसंकल्पात डिजिटल मालमत्तेवर सर्वाधिक 30 टक्के कर जाहीर केला आहे. असे मानले जाते की आभासी चलन, आभासी चलन किंवा क्रिप्टो चलन डिजिटल मालमत्ता म्हणून गणले जाईल आणि त्यातून निर्माण होणाऱ्या उत्पन्नावर 30 टक्के कर आकारला जाईल.
डिजिटल ॲसेट टॅक्स किंवा क्रिप्टो टॅक्सचा प्रस्ताव देशात क्रिप्टो चलनावर बंदी घालण्याऐवजी त्यातून मिळणाऱ्या कमाईत आपला हिस्सा निश्चित करणार असल्याचेही संकेत मिळत आहेत. तसे, सरकारने अद्याप क्रिप्टो चलनाबाबत आपली भूमिका ठरवलेली नाही, ती त्याच्या व्यापाराला कशी आणि कधी मान्यता देईल.
अर्थमंत्री सीतारामन यांनी त्यांच्या अर्थसंकल्पीय भाषणात डिजिटल मालमत्तेतून मिळणाऱ्या उत्पन्नावर 30 टक्के कर आकारला जाईल असे सांगितले आहे. देशातील कोणत्याही वस्तूवरील हा सर्वाधिक कर असेल. सरकारने यापूर्वी देशात क्रिप्टोकरन्सीवर बंदी घालण्याची योजना आखली होती, परंतु आता ते त्याचे नियमन करण्याचा विचार करत आहे. ते लवकरच कायदेशीर होऊ शकते. सध्या देशात कोट्यवधी रुपयांच्या आभासी चलनाची खरेदी-विक्री होत असली तरी ती सरकारच्या नियंत्रणाबाहेर आहे.
गिफ्टमध्ये क्रिप्टो दिल्यावर देणाऱ्याला कर भरावा लागणार.
व्हर्च्युअल डिजिटल मालमत्तेमुळे होणारा तोटा इतर उत्पन्नाशी जुळवून घेता येणार नाही, असे अर्थमंत्र्यांनी स्पष्ट केले आहे. दुसरीकडे, क्रिप्टोकरन्सी भेट म्हणून दिल्यास भेट देणाऱ्याला कर भरावा लागेल. अर्थमंत्री अर्थसंकल्पीय भाषणात म्हणाले, ‘माझा प्रस्ताव आहे की कोणत्याही आभासी डिजिटल मालमत्तेवर 30 टक्के दराने कर आकारला जावा. कराची गणना करताना खरेदीच्या खर्चाव्यतिरिक्त कोणत्याही प्रकारे खरेदी खर्च करातून वजा केला जाणार नाही.
देशात 40 हजार कोटींची क्रिप्टोकरन्सी.
एक प्रकारे, सरकार क्रिप्टोकरन्सीजला आर्थिक मालमत्ता मानण्याच्या दिशेने वाटचाल करत आहे. ते शेअर्स आणि सोन्यासारखे देखील धरले जाऊ शकतात. आभासी चलन व्यापाऱ्यांच्या अंदाजानुसार, देशात 1.5 ते 20 दशलक्ष लोक क्रिप्टोकरन्सीमध्ये गुंतवणूक करतात. या गुंतवणूकदारांकडे सुमारे ४० हजार कोटी रुपयांचे क्रिप्टो चलन आहे.
बजेटमध्ये काय स्वस्त झालं, काय महाग झालं हे खालीलप्रमाणे पाहता येईल.
स्वस्त
कपडे, चामड्याचा वस्तू,
कृषी उपकरणे,
इलेक्ट्रॉनिक्स वस्तू
मोबाईल फोन, चार्जर
हिऱ्याच्या वस्तू, दागिने
कॅमेरा लेन्सेस स्वस्त होणार
विदेशातून येणाऱ्या मशिन्स
चप्पल आणि बुट्स
इंधन स्वस्त होण्याची शक्यता
इम्पोर्टेड केमिकल स्वस्त होणार
महाग
कॅपिटल गुड्स वरील करात वाढ,
छत्र्या महाग होणार,
परदेशातून आयात होणाऱ्या वस्तू,
क्रिप्टो करन्सीमधील गुंतवणूक महाग,