युद्धग्रस्त युक्रेनच्या खार्किव शहरात अडकलेल्या भारतीयांसाठी संरक्षण मंत्रालयाने गुरुवारी संध्याकाळी सल्लागारांची यादी जारी केली, कारण तेथील परिस्थिती आणखी बिघडण्याची शक्यता आहे.
संरक्षण मंत्रालयाने एका निवेदनात म्हटले आहे की, भारतीयांच्या प्रत्येक गटाने किंवा तुकडीने एक पांढरा ध्वज किंवा पांढरे कापड धारण करावे. अन्न आणि पाणी वाचवा असे त्यात म्हटले आहे. तसेच शेअर करा, शरीरातील पाण्याचे प्रमाण राखा, जास्त खाणे टाळा आणि रेशन वाचवण्यासाठी कमी खा.
संरक्षण मंत्रालयाने सांगितले की हवाई हल्ले, तोफखाना गोळीबार, लहान शस्त्रे गोळीबार, ग्रेनेड स्फोट या काही संभाव्य धोकादायक किंवा कठीण परिस्थिती आहेत ज्या खार्किवमध्ये येण्याची अपेक्षा आहे. खार्किवमध्ये अडकलेले भारतीय त्यांच्यासोबत अत्यावश्यक वस्तूंचा एक छोटासा किट चोवीस तास ठेवतात, असे सांगण्यात आले आहे. मंत्रालयाने सुचवले की आपत्कालीन वापराच्या किटमध्ये पासपोर्ट, ओळखपत्र, अत्यावश्यक औषध, जीवरक्षक औषध, टॉर्च, मॅच, लायटर, मेणबत्ती, रोख रक्कम, पॉवर बँक, पाणी, प्रथमोपचार किट, हातमोजे, उबदार जॅकेट इत्यादी गोष्टींचा समावेश असावा. मंत्रालयाने सल्लागारात म्हटले आहे की, “तुम्ही स्वत:ला मोकळ्या जागेत किंवा शेतात दिसल्यास, बर्फ वितळवून पाणी बनवा.
भारतीय नागरिकांना बाहेर काढण्याचे प्रयत्न सुरू आहेत
भारत २६ फेब्रुवारीपासून युक्रेनच्या रोमानिया, हंगेरी आणि पोलंडसारख्या पश्चिम शेजारी देशांमधून आपल्या नागरिकांना बाहेर काढत आहे. तथापि, रशियन सीमेजवळ पूर्व युक्रेनमधील खार्किवमध्ये भारतीयांचा एक भाग-विशेषत: विद्यार्थी-अडकले आहेत. मंत्रालयाने सल्ला दिला आहे की तेथील भारतीयांनी 10 भारतीय विद्यार्थ्यांच्या छोट्या गटात किंवा पथकांमध्ये स्वतःला ठेवावे. तसेच, प्रत्येक 10 लोकांच्या गटासाठी एक समन्वयक आणि एक उप समन्वयक ठेवा. मंत्रालयाने म्हटले आहे की मानसिकदृष्ट्या मजबूत राहा आणि घाबरू नका.
संरक्षण मंत्रालयाने सल्ला दिला
व्हॉट्सॲप ग्रुप तयार करा, असे संरक्षण मंत्रालयाने सांगितले. तपशील, नाव, पत्ता, मोबाईल नंबर आणि तुमचा भारतातील संपर्क गोळा करा. मंत्रालयाने सुचवले की तुम्ही व्हॉट्सॲपवर तुमचे भौगोलिक स्थान नवी दिल्लीतील दूतावास किंवा नियंत्रण कक्षाशी शेअर करा आणि दर आठ तासांनी माहिती अपडेट करा. मंत्रालयाने खार्किवमध्ये अडकलेल्या भारतीयांना त्यांच्या मोबाइल फोनमधून अनावश्यक ॲप्स काढून टाकण्यास आणि बॅटरी वाचवण्यासाठी फोन कॉल आणि आवाज कमी करण्यास सांगितले आहे.
युक्रेनमध्ये सेल्फी घेणे टाळा
संरक्षण मंत्रालयाने सांगितले की, भारतीयांनी नियुक्त केलेल्या भागात तळघर किंवा बंकरमध्ये राहावे. “रशियन भाषेत दोन किंवा तीन वाक्ये बोलायला शिका (उदाहरणार्थ: आम्ही विद्यार्थी आहोत, आम्ही लढवय्ये नाही, कृपया आम्हाला हानी पोहोचवू नका, आम्ही भारताचे आहोत).” जाण्यासाठी तयार रहा. मंत्रालयाने म्हटले आहे की लष्करी वाहने किंवा सैनिकांसोबत किंवा चौक्यांवर किंवा मिलिशियासोबत फोटो किंवा सेल्फी घेऊ नका.